Jak rozpoznać dominującego rodzica - United We Care

WSTĘP

Powszechnie uznaje się, że poczucie autonomii i kontroli ma kluczowe znaczenie dla utrzymania dobrego zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia. Niestety, ostatnie badania ujawniły, że dzieci wychowywane przez dominujących rodziców doświadczają emocji bezsilności i bezradności oraz ograniczonej autonomii podczas podejmowania życiowych decyzji.

Dominujący styl rodzicielski

„Rodzic dominujący” ogólnie odnosi się do rodzica, który ma większą władzę, kontrolę lub wpływ na dynamikę rodziny i procesy decyzyjne. Dominujący styl rodzicielski charakteryzuje się wysokimi wymaganiami i surowymi regułami bez odpowiedniego uwzględnienia potrzeb emocjonalnych dziecka. Tacy rodzice mogą przedkładać posłuszeństwo i konformizm nad rozwój emocjonalny i społeczny dziecka oraz egzekwować przepisy bez uwzględniania indywidualności lub emocji dziecka.

Dzieci wychowywane przez dominujących rodziców mogą mieć trudności z wyrażaniem siebie, tworzeniem zdrowych relacji i rozwijaniem poczucia autonomii i samokontroli. Może to prowadzić do uczucia niepokoju, niepewności i tłumienia emocjonalnego oraz może negatywnie wpłynąć na ich zdrowie psychiczne.

Badania wykazały, że dzieci wychowywane przez wrażliwych rodziców są bardziej niezależne, pewne siebie i lepiej przygotowane do stawienia czoła wyzwaniom życia. Z kolei ci poddani przez dominujących rodziców mogą mieć problemy z regulacją emocjonalną, mieć niską samoocenę i angażować się w ryzykowne zachowania.

Dlatego rodzice muszą dążyć do równowagi między byciem wymagającym a reagowaniem. Stawianie dziecku wysokich wymagań, a jednocześnie wrażliwość na jego potrzeby emocjonalne, może sprzyjać zdrowemu rozwojowi emocjonalnemu i społecznemu, prowadząc do pozytywnych rezultatów w dłuższej perspektywie. Rodzice mogą wspierać rozwój emocjonalny i społeczny swojego dziecka, zapewniając mu bezpieczne, opiekuńcze i wspierające środowisko oraz pomagając mu wyrosnąć na pewnych siebie i dobrze przystosowanych dorosłych.

Rozpakowywanie cech dominującego rodzica: znaki, na które należy uważać

O tym, czy rodzic kontroluje, decyduje kilka czynników, takich jak rodzaj i sposób kontroli, poziom władzy oraz temperament dziecka i postrzeganie kontroli rodzica.

Oto główne punkty dotyczące oznak kontrolowania rodziców:

Żądaj ślepego posłuszeństwa i konformizmu
Nie pozwalaj dzieciom uczestniczyć w decyzjach rodziców ani kwestionować ich
Nie pozwól dziecku podejmować własnych decyzji ani zachęcać do wyboru i niezależności
Dyktuj każdy aspekt życia dziecka
„Pomóż” dziecku bez pytania i dyscyplinuj poprzez kary i przymus
Uważaj, że dzieci powinny być widziane, ale nie słyszane i krytykuj wszelkie wybory, których dokonuje ich dziecko
Mają nierealistycznie wysokie standardy i oczekiwania oraz wiele sztywnych zasad
Dowolnie dodawaj reguły rodzinne, aby uzyskać większą kontrolę
Brak empatii dla ich dziecka i odmawiają patrzenia na rzeczy z perspektywy dziecka
Uwierz, że zawsze mają rację i zawsze mówią ci, co masz robić
Nie szanują prywatności swojego dziecka i są niedojrzali emocjonalnie.

Ważne jest, aby rozpoznać te znaki i w razie potrzeby szukać pomocy.

Konsekwencje dominującego stylu wychowawczego u dzieci:

Dzieci mogą mieć mniejsze kompetencje społeczne i mieć trudności z utrzymaniem pozytywnych relacji.
Mogą mieć niższą samoocenę i czuć się niepewnie co do swoich umiejętności i własnej wartości.
Dziecko może być bardziej podatne na depresję i niepokój z powodu presji i braku wsparcia emocjonalnego.
Mogą buntować się przeciwko kontrolowaniu zachowań, co prowadzi do napiętej relacji między rodzicem a dzieckiem.
Dziecko może również angażować się w zachowania eskapistyczne, takie jak wycofywanie się lub szukanie pocieszenia w substancjach lub czynnościach, aby poradzić sobie ze stresem i brakiem autonomii.

Rodzice muszą rozpoznać wpływ, jaki ich styl rodzicielski może mieć na rozwój emocjonalny i społeczny ich dziecka. Rodzice mogą odnieść korzyści, dowiadując się więcej o alternatywnych podejściach do rodzicielstwa, takich jak autorytatywne lub responsywne style rodzicielskie, które zachęcają do otwartej komunikacji i wzajemnego szacunku oraz promują niezależność i indywidualność ich dziecka. Rodzice mogą stworzyć bezpieczne i opiekuńcze środowisko dla swoich dzieci, promować pozytywny rozwój emocjonalny i społeczny oraz pomóc im wyrosnąć na pewnych siebie i dobrze przystosowanych dorosłych.

Przerwanie cyklu dominującego rodzica

Jeśli byłeś dominującym rodzicem, szukanie profesjonalnej pomocy jest najlepszym sposobem wspierania dziecka. Dzieci często radzą sobie z dominującym stylem rodzicielskim, albo kompulsywnie podporządkowując się, albo okazując opozycyjny bunt, z których żadna nie jest dla nich korzystna. Bycie dorosłym z dominującym rodzicem może sprawić, że poczujesz się lekceważony, a niestety badania wskazują, że jest mało prawdopodobne, aby dominujące zachowanie rodzicielskie zmieniło się z czasem. Jeśli cierpisz na depresję lub stany lękowe, bardzo ważne jest, aby jak najszybciej zwrócić się o profesjonalną pomoc. Poszukując terapii, postaraj się znaleźć terapeutę specjalizującego się w terapii relacyjnej, mającego doświadczenie w dominacji rodzicielskiej. Podejmowanie proaktywnych kroków w celu opanowania sytuacji może pomóc rodzicom i dzieciom stawić czoła wyzwaniom związanym z utrzymaniem rodzicielstwa, poprawić ich samopoczucie emocjonalne i promować zdrowe relacje.

Wniosek

Dominujące rodzicielstwo może wpływać na rozwój emocjonalny, społeczny i psychologiczny dziecka. Rodzice muszą rozpoznać oznaki zachowania kontrolującego i szukać profesjonalnej pomocy w rozwiązaniu podstawowych problemów. Rodzice mogą stworzyć pielęgnujące i wspierające środowisko, które sprzyja pozytywnemu wzrostowi i rozwojowi, promując niezależność i autonomię, szanując potrzeby i emocje dziecka oraz zachęcając do zdrowej komunikacji.

BIBLIOGRAFIA

1] P. Li, „Kontrolowanie rodziców – 20 znaków i dlaczego są szkodliwe”, Parenting For Brain , 9 października 2020 r. [Online]. Dostępne tutaj : . [Dostęp: 02-05-2023].

[2] B. Sethi, „Kontrolujący rodzice – rodzaje, oznaki i sposoby radzenia sobie z nimi”, FirstCry Parenting , 18 grudnia 2021 r. [Online]. Dostępne tutaj : . [Dostęp: 02-05-2023].

[3] L. Kuczynski i G. Kochanska, „Rozwój strategii nieprzestrzegania zasad przez dzieci od okresu niemowlęcego do 5 roku życia”, Dev. psychol. , tom. 26, nie. 3, s. 398–408, 1990.

[4] RL Simons, LB Whitbeck, RD Conger i C.-I. Wu, „Międzypokoleniowe przekazywanie trudnego rodzicielstwa”, Dev. psychol. , tom. 27, nie. 1, s. 159–171, 1991.